مجله پزشکی کوثر
سال هشتم شماره 1 (پیاپی 27، بهار 1382)

هدف از این مطالعه بررسی وجود یا عدم وجود ارتباط بین وضعیت پایداری کروماتین اسپرم به روش سدیم دودسیل سولفات (SDS) و میزان لقاح به روش لقاح آزمایشگاهی (IVF) می باشد. همچنین رابطه بین پایداری کروماتین به روش SDS و پارامترهای اسپرمی و کیفیت بسته بندی و تراکم کروماتین با استفاده از روش رنگ آمیزی آنیلین بلو (Ab) ارزیابی می شود. با جمع آوری نمونه از 101 زوج نابارور مراجعه کننده به مرکز باروری و ناباروری اصفهان بخشی از مایع سمن جهت انجام لقاح آزمایشگاهی و بخش دیگر جهت انجام آنالیز سمن، تست SDS و رنگ امیزی آنیلین بلو استفاده شد. نتایج حاصله نشان می دهد که بین درصد لقاح و میزان پایداری کروماتین از لحاظ آماری رابطه معنی داری وجود ندارد و از بین پارامترهای اسپرمی صرفا با درصد حرکت پیشرونده اسپرم رابطه دارد. همچنین میزان پایداری کروماتین (تست SDS) با میزان تراکم کرومانین (رنگ آمیزی Ab) رابطه معنی داری را نشان می دهد. در مجموع می توان گفت SDS اگرچه ارزش تشخیصی در رابطه با پیشگویی میزان موفقیت در لقاح را ندارد اما هنوز از این روش در بیماران آستنواسپرمی می توان به عنوان یک تست مناسب جهت تعیین قدرت خروج از تراکم کروماتین اسپرم (NCD) استفاده نمود.

در تحقیق حاضر اثر اولیه آکسوتومی عصب سیاتیک نوزاد موش صحرایی برروی تغییرات نورونهای حرکتی نخاعی موش صحرایی بررسی شد. موشهای نوزاد (سن 5 روزه، تعداد 35 سر) با هیپوترمی بی حس شدند. عصب سیاتیک چپ قطع شد و عصب سیاتیک راست به عنوان گروه کنترل درنظر گرفته شد. در زمانهای 1، 3، 6، 12، 24، 48 و 72 ساعت پس از آکسوتومی از سگمانهای L4-L6 نخاعی جهت مطالعات مورفومتریکی برشهایی با شخامت 7 میکرون تهیه و با رنگ کرزیل فاست ویوله رنگ امیزی شدند. تعداد نورونهای حرکتی سمت آزمایش و کنترل با استفاده از گراتیکول شمرده و با آزمون t-test و آنالیز واریانس بررسی شد. نتایج نشان داد که درصد بقای نورونهای حرکتی در طی 726 ساعت پس از آکسوتومی کاهش معنی داری یافت (05/0 >P). در طی مراحل اولیه پس از آکسوتومی کروماتولیز، متراکم شدن پیشرونده سیتوپلاسمی و متراکم شدن و توده ای شدن یکنواخت کروماتین روی داد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که آکسوتومی نوزاد موش صحرایی سبب ایجاد تغییرات مورفولوژیکی در مراحل اولیه پس از آکسوتومی و مرگ وسیع نورونهای حرکتی می شود و نوع مرگ سلولی آپوپتوز است.

ید از طریق شرکت در ساختمان هورمونهای تیروئیدی نقش بسزایی در متابولیسم تمام سلولهای بدن به عهده دارد. از مهمترین اختلالات ناشی از کمبود ید (IDD) می توان به کرتینیسم، گواتر، هیپوتیروئیدی و عدم رشد کافی جسمانی روانی و ذهنی اشاره کرد. کشور ایران به ویژه نواحی زاگرس، البرز و بینالود دچار کمبود ید است، لذا کمیته ملی پیشگیری از IDD بنابه سفارش WHO تولید و مصرف نمکهای خوراکی یددار را از سال 1368 در ایران اجباری نموده است. طبق برنامه این کمیته باید میزان درصد کمبود ید تا سال 1379 به کمتر از 10 درصد می رسید، بنابراین با اتمام موعد مقرر به منظور بررسی میزان موفقیت برنامه این طرح انجام شده است. جمعین مورد مطالعه 35 هزار دانش اموز مشغول به تحصیل در 100 مدرسه ابتدایی و راهنمایی شهر نیشابور بود. در زمستان 1379 از کل این جمعیت از 1116 دانش اموز که 430 نفر در مقطع ابتدایی و 686 نفر در مقطع راهنمایی بودند به طور خوشه ایاز 40 مدرسه اولین نمونه ادرار صبحگاهی گرفته شد و با انجام آزمایش به روش هضم اسیدی میزان میانگین ید ادرار تمام افراد مورد مطالعه 3/84 μg/dl با انحراف استاندارد 59/2(SD) به دست آمد که نمایانگر کمبود ید از درجه متوسط می باشد. 9/31درصد افراد دچار کمبود شدید با میزان ید ادرار کمتر از2μg/dl و 45.5 درصد دچار کمبود متوسط با میزان ید ادرار 2-4.99 μg/dl و 19 درصد آنها دچار کمبود خفیف با میزان ید ادرار9.99 μg/dl 5 بودند. یعنی در کل 3/96 درصد دانش آموزان مورد بررسی دچار کمبود ید با میزان ید ادرار کمتر از 10 μg/dl بودند و فقط 7/3 درصد افراد دچار کمبود ید نبودند (میزان ید ادرار بیشتر از 10 μg/dl میانگین ید ادرار در پسران 3.82 μg/dl با 70/ SD= 2، در دختران μg/dl 3.85با 46/ SD=2، در دانش آموزان مقطع ابتدایی3.92 μg/dl با 71/2 SD= و در افراد مورد مطالعه مقطع راهنمایی 3.78 μg/dl با 51/ SD= 2به دست آمد. با انجام آزمون t و با توجه به ارزش P برابر 85/0 اختلاف معنی داری بین میانگین های ید ادرار پسران و دختران مورد مطالعه و نیز با توجه به ارزش P معادل 16/0 اختلاف معنی داری بین میانگین های ید ادرار دانش آموزان مقطع ابتدایی و راهنمایی وجود ندارد. هرچند مطالعات انجام شده در برخی از شهرها مانند زاهدان، سمنان و اصفهان نمایان ساخته اند که برنامه ملی پیشگیری از IDD موفق بوده اما با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق مقطعی می توان نتیجه گیری نمود که این برنامه در تمام کشور موفق نبوده است. لذا وزارت بهداشت باید جهت کنترل IDD برنامه ای مستمر و دقیق به اجرا گذاشته و آن را به طور مداوم ارزیابی نماید تا اگر نقصی وجود دارد برطرف شود. انجام پروژه کنونی اهمیت ارزیابی و پیگیری برنامه پیشگیری از IDD را نمایان ساخته است.

بررسی مرگ آپوپتوتیک نورون های حرکتی بالغ و تغییرات دژنراتیوسیناپس های آنها می تواند در فهم مکانیسم های دخیل در بیماری های نورودژنراتیو و درمان آنها مفید باشد. برای این منظور در تحقیق حاضر با روش های مورفومتری و میکروسکوپ الکترونی تغییرات دژنراتیو ناشی از آکسوتومی را در نورون های حرکتی نخاع موش صحرایی بالغ در یک روز، یک هفته، یک ماه و سه ماه پس از قطع عصب سیاتیک مورد مطالعه قرار دادیم. یک روز پس از اکسوتومی تعداد نورون های حرکتی کاهش قابل توجه ای نیافت، ولی در بقیه گروه ها کاهش معنی داری مشاهده گردید. همچنین در گروه های یک هفته و یک ماه نورون های کروماتولایتیک زیادی دیده شد در حالی که در گروه سه ماه واکنش کروماتولیز کاهش یافت. مطالعات میکروسکوپ الکترنی نشان داد که مرگ سلولی ناشی از آکسوتومی در نورون های بالغ آپوپتوزیس می باشد. به غیر از گروه یک روزه، در همه گروه ها نورون های آپوپتوتیک یافت شد و با گذشت زمان تعداد آنها افزایش بیشتری یافت.

شوک سپتیک یک علت عمده مرگ و میر در بخش مراقبتهای ویژه است که عامل عمده ایجاد آن لیپوپلی ساکارید جدار باکتری های گرم منفی می باشد. گزارش شده است که LPS سبب افزایش تولید نیتریک اکساید و رادیکالهای آزاد اکسیژن می گردد. ویتامین E مهمترین آنتی اکسیدان محلول در چربی است که سلولها را در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می کند. این مطالعه به منظور ارزیابی نقش iNOS و رادیکالهای آزاد اکسیژن در نارسایی کلیوی ناشی از LPS انجام شد. ویتامین E به عنوان یک شاخص استرس اکسیداتیو اندازه گیری شد. LPS برای ایجاد نارسایی کلیوی استفاده شد. L_NIL به عنوان مهار کننده اختصاصی iNOS و DMTU به عنوان رفتگر راد یکالهای ازاد اکسیژن جهت جلوگیری از استرس اکسیداتیو به کار رفتند. چهار گروه موش مورد مطالعه قرار گرفت که هر گروه هشت عدد بود. گروه اول LPS دریافت کرد. گروه دوم LPS+L-NIL و گروه سوم LPS+DMTU دریافت کردند و یک گروه سالین به عنوان کنترل درنظر گرفته شد. برای ارزیابی عملکرد کلیوی BUN و Cr پلاسما اندازه گیری شد. اندازه گیری ویتامین E کلیه و پلاسما با HPLC و دتکتور UV انجام شد. LPS سبب کاهش معنی دار ویتامین E کلیه و پلاسما گردید. تجویز L-NIL و DMTU مانع این کاهش گردید. یعنی مهار iNOS به وسیله L-NIL و پیشگیری از ایجاد را دیکالهای ازاد اکسیژن توسط DMTU نقص عملکرد کلیوی را کاهش داد. لذا می توان پیشنهاد کرد که احتمالا تولید زیاد NO و ایجاد رادیکالهای آزاد اکسیژن در اسیب کلیوی ناشی از LPS نقش دارد

عوارض تاخیری ناشی از عوامل جنگی شیمیایی، بحثی است که کمتر به آن پرداخته شده و مطالعات موجود بیشتر درباره عوارض کاربردهای غیرجنگی این عوامل می باشد. پرداختن به این امر برای سیاستگزاری و ارایه خدمات به جانبازان شیمیایی لازم است. یکی از این عوامل نوروپاتی محیطی است که نقش عوامل چون مشتقات، ارگانوفسفاتها و برخی از عوامل سمی دیگر در ایجاد آن شناخته شده است. اما در مورد احتمال ایجاد نوروپاتی با عوامل جنگی شیمیایی، سؤالات زیادی مطرح می باشد. در مطالعه حاضر تعداد صد نفر از جانبازان شیمیایی با متوسط سنی (9±) 2/37 سال و با درصد جانبازی مختلف که برای پیگیری و درمان به درمانگاه مصدومین شیمیایی مراجعه می کردند تحت معاینه فیزیکی و مطالعات الکترود یاگنوستیک قرار گرفتند. از این میان 5 نفر (5 درصد) از بیماران دچار نوروپاتی آکسونال بودند که به میزان معنی داری زیادتری از شیوع نوروپاتی در جمعیت نرمال است (001/0 >P). این حالت نشانگر نقش عوامل جنگی شیمیایی در ایجاد نوروپاتی محیطی در مجروحان شیمیایی جنگ تحمیلی است. با توجه به کاربرد توام گازهای خردل و ارگانوفسفره، در جنگ عراق علیه ایران و با توجه به شواهد مربوطه به ایجاد نوروپاتی تاخیری ناشی از ارگانوفسفاتها و تطابق الگوی آن با یافته های این مطالعه، می توان نوروپاتی به وجود آمده را بیشتر به عوامل ارگانوفسفره مربوط دانست. اثبات این مدعا به مطالعات کمیلی بشتر نیاز دارد.

بیماری هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) یکی از شایع ترین بیماری هایی است که با افزایش سن در مردان حاصل می شود. این بیماری دارای درمانهای مختلف از قبیل 1. درمان انتظاری، 2. درمانهای دارویی، 3. درمانهای با حداقل تهاجم و مداخله Minimally Invasive)، 4) درمانهای تهاجمی می باشد که در این میان رزکسیون پروستات از طریق پیشابراه (TURP) درمان انتخابی تهاجمی می باشد که عمل انجام شده برروی بیماران ما بوده است. هدف از این بررسی اندازه گیری نمره هریک و مجموع نمرات مربوط به هفت علامت بالینی بیماری در بیماران بستری در بخش و کاندید عمل پروستان توسط تکمیل پرسشنامه (American urological Association Sympto Score (AUA-SS قبل و 3 ماه بعد از عمل TURP بوده است. از دی ماه سال 79 تا خرداد سال 80 در مدت 6 ماه پرسشنامه فوق را به طور کامل برای 60 بیمار تکمیل نمودیم و تغییرات مزبور را بعد از عمل مورد ارزیابی قرار دادیم. مجموع نمره 7 علامت بالینی بیماری برای هر بیمار از صفر تا 35 متغیر بوده که متوسط AUA-SS علائم بیماران قبل عمل 6/21 بود که بعد عمل به 9/9 کاهش یافت. یعنی کاهش معادل 54% داشت که با یک 1% = P.value، این کاهش معنی دار تلقی می شود. بیشترین کاهش نمرات علائم بالینی مربوط به علائم انسدادی بوده و علائم تحریکی سیر نزولی کمتری داشتند و در مواردی علائم فوق بدون تغییر و حتی گاه با درصدی از افزایش همراه بودند که این مسئله در مورد علائم تحریکی بیشتر صادق بوده است. لذا در کل عمل رزکسیون پروستات (TURP) تاثیر بارز روی کاهش نمرات علائم بالینی به خصوص علائم انسدادی دارد.

این پژوهش یک مطالعه تجربی است که با هدف بررسی تاثیر وضعیت بدنی برمیزان اشباع اکسیژن خون شریانی مصدومین شیمیایی مبتلا به COPD در سال 1379 در تهران بیمارستان بقیه الله انجام شده است. در این مطالعه 31 نفر از جانبازان شیمیایی در وضعیت های مختلف بدنی نیمه نشسته، طاقباز، خوابیده به شکم، خوابیده به پهلوی راست و خوابیده به پهلوی چپ قرار گرفته و در زمانهای 0، 5 و 15 دقیقه با استفاده از دستگاه پالس اکسی متر میزان SPO2 آنها اندازه گیری شده است. در این مطالعه از روش Cross Over استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داده که تغییر وضعیت بدنی به صورت خوابیده به سمت راست و خوابیده به سمت چپ در زمان 0 و 5 دقیقه و وضعیت خوابیده به پهلوی چپ در زمان 0 و 15 دقیقه برمیزان SPO2 مؤثر بوده است (05/0 >P) یعنی SPO2 در حالتهای فوق کاهش یافته است. در ضمن متغیر SPO2 در وضعیت های مختلف بدنی در زمانهای یکسان با یکدیگر مقایسه شده اند که تفاوت معنی داری وجود نداشت. به طور کلی بالاترین SPO2 به ترتیب در وضعیت های بدنی طاقباز، نیمه نشسته، خوابیده به شکم، خوابیده به پهلوی راست و خوابیده به پهلوی چپ بود.

این تحقیق با هدف مقایسه میزان گلودرد متعاقب لوله گذاری داخل نای توسط لارنگوسکوپ ماکینتاش و برونکوسکوپ فیبراپتیک انجام شد. 97 نفر از بین بیماران کاندید جراحی های الکتیو بستری در بیمارستان بقیه الله الاعظم (عج) به طور کاملا تصادفی به دو گروه 45 نفری (لوله گذاری توسط لارنگوسکوپ ماکینتاش) و 52 نفری (لوله گذاری توسط برونکوسکوپ فیبراپتیک) تقسیم شدند. اطلاعات دموگرافیک طول مدت جراحی، طول مدت لوله گذاری، عوارض لوله گذاری و گلودرد متعاقب لوله گذاری اندازه گیری شدند. طول مدت زمان جراحی در گروه مکینتاش و فیبراپتیک به ترتیب 5/49 ± 8/91 و 2/46± 2/96 دقیقه بود که از نظر آماری بیانگر تفاوت معنی دار بین دو گروه نمی باشد. میزان Bucking بعد از خروج لوله از داخل نای در 11 نفر (3/11%) از افراد مشاهده شد که این رقم در افراد گروه مکینتاش و فیبراپتیک به ترتیب 6 نفر (13%) و 5 نفر (10%) بود که تفاوت معنی داری را بین افراد دو گروه نشان نمی دهد. میزان گلودرد متعاقب لوله گذاری در دو گروه تفاوت معنی داری را بین افراد دو گروه نشان نمی دهد. میزان گلودرد متعاقب لوله گذاری در دو گروه تفاوت معنی داری را با یکدیگر نشان می دهد. مدت زمان لوله گذاری با برونکوسکوپ فیراپتیک به طور معنی داری بیش از لارنگوسکوپ مکینتاش بوده است (05/0 >P). همچنین تفاوت معنی داری در Bucking و عوارض همودینامیک متعاقب لوله گذاری در دو گروه دیده نشد. براساس نتایج این تحقیق به نظر می رسد که میزان گلودرد متعاقب استفاده از لارنگوسکوپ مکینتاش تفاوت معنی داری در مقایسه با برونکوسکوپ فیبراپتیک دارد.

کم خونی یکی از بیماری های شایع در دنیا مخصوصا در کشورهای در حال توسعه می باشد. شایعترین علت کم خونی در کودکان فقر آهن است. هرچند که عفونتهای مزمن، آلودگی های انگلی، بیماری های مادرزادی و... می توانند از علل آنمی باشند [1]. در این مطالعه با بررسی 997 کودک 606 ماهه روستایی استان یزد شیوع کم خونی (هموگلوبین کمتر از g/dl، 11) 39% به دست آمده است. شیوع آنمی با اختلاف معنی داری در گروه سنی 236 ماه بیشتر بوده (000/0 = P) و با افزایش سن کاهش می یابد که با یافته های مطالعات مشابه مطابقت دارد. در مطالعه مابین درصد مبتلایان به آنمی و سواد مادر، بعد خانوار، رتبه تولد، جنس و وضعیت رشد کودک رابطه معنی داری از نظر اماری به دست نیامده است. این مطالعه نشان می دهد که شیوع آنمی در مناطق روستایی استان یزد بالا بوده و بیشتر از نوع Normocytic Anemia می باشد که شناسایی علل آن نیاز به بررسی های بیشتری دارد

درآلودگی زدایی از مصدومین، پس از انجام مراحل احیاء قلبی ریوی (در صورت نیاز) و انتقال مصدوم از کانون آلوده صورت می گیرد که از پوشش حفاظتی شروع می شود و پس از آن آلودگی زدایی بدن و آلودگی زدایی انجام می گردد. برای رفع آلودگی از عوامل شیمیایی و بیولوژی، از محلولهای استاندارد و یا Fullers Earth به صورت موضعی در کانونهای آلوده استفاده می گردد و بعد از گذشت زمان مناسب شستشو انجام می شود. در صورت عدم دسترسی به مواد یاد شده می توان با استفاده از آب و صابون رفع آلودگی نمود. در مورد چشمها شستشو با نرمال سالین و یاآب به مدت 15-10 دقیقه توصیه می شود. در مسمومیتهای خوراکی برای آلودگی زدایی گوارشی بسته به نوع مسمومیت ممکن است از لاواژ معدی، تجویز اپیکا، تجویز زغال فعال و یا ملین استفاده گردد و جهت خنثی سازی و دفع سم از گردش خون، تجویز آنتیدوت و هیدراتاسیون بیمار مورد توجه قرار می گیرند.